*** لحظات ناب مناجات ***
* ویژه نامه روز اول ماه مبارک رمضان *
تلاوت ترتیل جزء اول قرن کریم
برای شنیدن تلاوت قرآن بر روی تصویر بالا کلیک کنید
دعا و اعمال روز اول
در آن چند عمل است:
اوّل غسل کردن در آب جارى و ریختن سى کف آب بر سر
که باعث ایمنى از جمیع دردها و بیماریها است در تمام سال .
دوّم کفى از گلاب بر رُو بزند تا از خوارى و پریشانى نجات یابد و
قدرى هم بر سر خود بزند تا در آن سال از سرسام ایمن شود .
سوّم دو رکعت نماز اوّل ماه و تصدّق را به عمل آورد .
چهارم دو رکعت نماز کند در رکعت اوّل حمد و اِنّا فَتَحْنا
و در رکعت دوّم حَمْد و هر سوره که خواهد بخواند
تا حق تعالى جمیع بدیها را در آن سال از او دور گرداند
و در حفظ خدا باشد تا سال آینده.
می وزد باز نسیم خوش ماه رمضان
می رسد عطرمحبت بمشام دل و جان
ماه رحمت که در این ماه بتابد زافق
باز لبریز کند برکه جان را هیجان
این چه ماهی است که مردم به سربام آیند
تا بصد شوق دهندش بسر انگشت نشان
ای عروس رمضان پرده بر افکن زجمال
روی بنمای و مکن روی خود از خلق نهان
شاکر رحمت آن زنده ی جاویدانیم
که نمردیم و رسیدیم به شهر رمضان
مثل یک رود شده عقد اخوت جاری
با علی بسته در این ماه محمد پیمان
می شود باز به روی همه ابواب بهشت
می کند مائده ای پهن خداوند جهان
سینه ها می شود از شوق شکفتن لبریز
تا که می آیداز این مائده حرفی به میان
شامگاهان که رسد بوی ملائک بمشام
بال بگشاید و پرواز کند روح و روان
روزه باچشم ودل وگوش وزبان بایدبود
روزه آن نیست که گیردمتضرر به دهان
حس همدردی اگر در تو نگردد بیدار
روزه تو به چکارآید از این روز و شبان
خوش بحال تو توان گفت در این مه که شود
ریزش نفس تو با رویش انفس جبران
با لب بسته بیا مصحف گل را بگشای
تا مشام دل و جان پرشود ازعطر جنان
دل صائم حرم امن خدا خواهد شد
گرمدد جوید از آن خالق حی رحمان
رمضان آمد و من دوباره با کوله باری از نیاز آمده ام
که جرعه ای از آغوش گرم مناجاتت را به دل نا آرامم
بچشانی و تصویر شیرینی مقام وصال را
به کام افکار و اعمالم نشان دهی...
و من آمده ام باز تا مهمان لحظه های سبز بی خویشتن شوم
تا از بلندای آسمان،این پنجر? هفت رنگ رؤیایی
که بارگاه همیشه گسترده ملائک است،بال بگشایم
و پر بسایم به مدار عشقت تا دور دست تکامل و عرفان!
مرا دریاب یا سَتَّار َالعُیُوب تا پهن دشت پیکرم که فرسوده
از علف های هرز کوته بینی و کج نگری شده را
با حضور سبز و روحانی ات بیامیزم!
قنوتم را ببین که نیازم را به نمایش می گذارد
در آسمان آبی عظمت تو و از برهوت کلمات
نجاتم ده که هیچ واژه ای گویای احساساتم نیست!
یا ربَّ النُور العَظیم ...
در ماه آفتاب آفرینی مرا با نورخویش تجلی ده؛
در نور مهمان کن؛ با نور بیامیز؛
با نور متولد کن و با نور بمیران...
یا نُورَ الْمُسْتَوْحِشینَ فِی الظُلَم...
نکات کلیدی جزء اول قرآن کریم
فراز اول: ذَالِکَ الْکِتَبُ لَا رَیْبَ فِیهِ هُدًى لِّلْمُتَّقِینَ(2) الَّذِینَ یُؤْمِنُونَ بِالْغَیْبِ وَ یُقِیمُونَ الصَّلَوةَ وَ ممَِّا رَزَقْنَاهُمْ یُنفِقُونَ(3) وَ الَّذِینَ یُؤْمِنُونَ بمَِا أُنزِلَ إِلَیْکَ وَ مَا أُنزِلَ مِن قَبْلِکَ وَ بِالاَْخِرَةِ هُمْ یُوقِنُونَ(4- بقره)
تنها متقین هستند که از قرآن بهره می برند
در آیه دوم سوره بقره، خداوند متعال قرآن را مایه هدایت متقین معرفی می کند ذَالِکَ الْکِتَبُ لَا رَیْبَ فِیهِ هُدًى لِّلْمُتَّقِینَ با اینکه این کتاب برای هدایت تمام انسانها نازل شده است(3)؛ اما چون تنها متقین هستند که به رهنمودهای آن گوش می دهند و از آن بهره می برند؛ پس صحیح آن است که بگوییم: قرآن تنها همین گروه را هدایت می کند(4) و دیگران چون گوش و چشم به روی قرآن بسته اند، بهره ای از هدایتگری آن نمی برند و حتی در مواردی زیان هم می بینند.(5)
پنج ویژگی نجات بخش در متقین
آنچه باعث می شود تا متقین از قرآن بهره مند شوند پنج خصلت است که آنها با تکیه بر فطرت پاک خدادی صاحب آن شده اند(6) آن پنج خصلت عبارتند از: به نادیدنی هایی که وحی از آن خبر می دهد ایمان دارند (یُؤْمِنُونَ بِالْغَیْبِ)، داشتن ارتباط با خدا (یُقِیمُونَ الصَّلَوةَ)، بی هیچ چشمداشتی از هر آنچه که خدا روزی آنها کرده است به دیگران انفاق می کنند (ممَِّا رَزَقْنَاهُمْ یُنفِقُونَ)، به آنچه که بر تو و پیامبران پیش از تو وحی کردیم ایمان دارند (یُؤْمِنُونَ بمَِا أُنزِلَ إِلَیْکَ وَ مَا أُنزِلَ مِن قَبْلِکَ) و به جهان پس از مرگ، ایمان دارند و هرگز آن را فراموش نمی کنند(7) (بِالاَْخِرَةِ هُمْ یُوقِنُونَ)
فراز دوم: وَ اسْتَعِینُواْ بِالصَّبرِْ وَ الصَّلَوةِ (45- بقره)
در سختی ها و مشکلات زندگی از صبر و نماز مدد بگیرید
استعانت یعنى کمک خواستن و این وقتى است که انسان به تنهایى نتواند مشکلی را که پیش آمده بر وفق مصلحت خود برطرف سازد. خداوند متعال فرمود: اِسْتَعِینُواْ بِالصَّبرِْ وَ الصَّلَوةِ؛ در سختی ها و مشکلات خود از صبر و نماز کمک بگیرید که این دو، بهترین وسیله براى پیروزیند؛ چون صبر در هر بلا و حادثه عظیمى آن را کوچک و ناچیز ساخته و نماز هم که توجه به خدا و پناه بردن به اوست، روح ایمان را زنده مىسازد و به آدمى مىفهماند که به جایى تکیه زده که ویران شدنی و از هم گسستنى نیست.(8)
در برخی روایات، روزه به عنوان مصداقی برای صبر معرفی شده است که افراد می توانند برای پیروزی بر مشکلات خود از آن کمک بگیرند.(9)
فراز سوم: أَ فَتُؤْمِنُونَ بِبَعْضِ الْکِتَابِ وَ تَکْفُرُونَ بِبَعْضٍ فَمَا جَزَاءُ مَن یَفْعَلُ ذَالِکَ مِنکُمْ إِلَّا خِزْىٌ فىِ الْحَیَوةِ الدُّنْیَا وَ یَوْمَ الْقِیَامَةِ یُرَدُّونَ إِلىَ أَشَدِّ الْعَذَابِ وَ مَا اللَّهُ بِغَافِلٍ عَمَّا تَعْمَلُونَََ (85- بقره)
برخورد گزینشی با دین محکوم است
خداوند متعال در این آیه با ذکر نمونه ای از برخورد گزینشی با دین، این عمل را به شدت محکوم کرده و آن را موجب خفت دنیا و عذاب آخرت معرفی می کند.
در این مثال، عده ای مورد عتاب الهی قرار می گیرند که مردم بی گناه را می کشتند و از خانه و کاشانه شان آواره می کردند و توجهی به دستور دین در حرام بودن این کار نداشتند در عوض فدیه دادن و آزاد کردن اسیرانشان که این هم دستور دین است را چون به نفعشان بود تمام و کمال قبول داشتند و به آن عمل می کردند. قرآن کریم با بیان این نمونه به تمام کسانی که ملاک عمل کردنشان به دین، خواهش ها و خوشایندهای نفسانی آنهاست هشدار داده و ضمن منع آنها از چنین برخورد سلیقه ای با دین، همگان را از عواقب دنیایی و عذاب اخروی آن بر حذر می دارد.
به تعبیر دیگر اثر ایمان و تسلیم، آنجا ظاهر مىشود که قانونى بر ضد منافع شخصى انسان باشد و آن را محترم بشمارد وگرنه عمل به دستورات الهى در آنجا که حاف0منافع انسان است، نه افتخار است و نه نشانه ایمان و لذا همیشه مىتوان از این طریق، مؤمنان را از منافقان شناخت؛ مؤمنان در برابر همه قوانین الهى تسلیمند و منافقان طرفدار تبعیض.(10)
متاسفانه کم نیستند کسانی که از مجموع بایدها و نبایدهای دین، تنها بخشی را قبول داشته و به آن عمل می کنند که نفعی به حال دنیایشان داشته باشد؛ روزه را می گیرد چون به رژیم و تناسب اندام او کمک شایانی می کند ولی حجاب را قبول یا چندان توجهی به آن ندارد زیرا مانع از جلوه گری او در کوی و برزن است.
در فرهنگ قرآن، انسان سعادتمند کسی است که تمام باید ها و نبایدهای دین را به چشم نسخه ای شفا بخش از یک پزشک زبردست می بیند که عمل دقیق و کامل به آن، ضامن سلامت اوست.
فراز چهارم: وَ مَنْ أَظْلَمُ مِمَّن مَّنَعَ مَسَاجِدَ اللَّهِ أَن یُذْکَرَ فِیهَا اسْمُهُ وَ سَعَى فىِ خَرَابِهَا أُوْلَئکَ مَا کاَنَ لَهُمْ أَن یَدْخُلُوهَا إِلَّا خَائفِینَ لَهُمْ فىِ الدُّنْیَا خِزْىٌ وَ لَهُمْ فىِ الاَْخِرَةِ عَذَابٌ عَظِیمٌ(114- بقره)
وای بر آنان که مساجد را خراب می کنند
در این آیه شریفه، کسانی که نمی گذارند در خانه های خدا، نام او یاد شود و همتشان را صرف تخریب مساجد می کنند جزء ستمکارترین افراد شمرده شده اند. بر اساس شأن نزولی که برای آیه گفته شده(11)، منظور از تخریب مسجد، ویران کردن آن با کلنگ و سایر ابزار های تخریب و انهدام است؛ درست مانند کاری که آل سعود و آل خلیفه با مساجد بحرین کردند و یا همانند جنایتی که مزدوران آنها در مورد مسجد و بارگاه سامراء روا داشتند.
سپس مىفرماید: مسلمانان و موحدان جهان باید آن چنان محکم بایستند که دست این ستمگران از این اماکن مقدس کوتاه گردد و احدى از آنان نتوانند آشکارا و بدون ترس و وحشت وارد این مکانهاى مقدس شوند.
مرحوم طبرسی در تفسیر این آیه چنین گزارش می دهد: مشرکان مکه نیز با منع پیامبر اسلام ص و مسلمانان از زیارت خانه خدا عملا به سوى خرابى این بناى الهى گام برمىداشتند.(12) بر این اساس می توان گفت کسانی که با متروک گذاشتن مسجد به نوعی باعث تخریب آن می شوند نیز گرفتار خواری دنیا و عذاب شدید آخرت خواهند شد.
فراز پنجم: وَ مَن یَرْغَبُ عَن مِّلَّةِ إِبْرَاهِمَ إِلَّا مَن سَفِهَ نَفْسَهُ (130- بقره)
احمق کیست؟
در فارسی، سفیه به کسی گفته می شود که بی‌عقل، کم‌خرد، ساده‌لوح، کودن یا همان احمق باشد. این معنا در عرف جامعه به کسی اطلاق می شود که در مناسبات اجتماعی خود بسیار ضعیف تر از دیگران بوده یا به طور کلی از انجام آن ناتوان باشد؛ اما در فرهنگ قرآن، بی عقل کسی است که از کیش ابراهیم علیه السلام که همان آیین توحید و خداپرستی است روی برگرداند.
قرآن کریم اعراض از صراط مستقیم و دین را حماقت محض می داند؛ دینی که در هر عصری تعریف خاص خودش را دارد. هر چند محورهای اصلی دین همیشه ثابتند و بی تغییر؛ اما فروعاتی هم هستند که بسته به شرایط مردم و زمان، متغیرند؛ بنابراین منظور از دین در زمان کنونی همان است که خاتم الانبیاء صلی الله علیه و آله آن را تعلیم کرد و امامان معصوم علیهم السلام پس از او آن را تبلیغ و ترویج دادند.
بر این اساس، هر کس به هر اندازه که از این جاده دین، خارج شود به همان اندازه بی عقل است و احمق. در این معادله قرآنی، میزان بهره هوشی یا نوع مدرک تحصیلی کاملا هیچ نقشی ندارد؛ بلکه شاخص بهره عقلی میزان عبودیت است و بس.
با این تحلیل، وضعیت آن کشیش قرآن سوز و آنان که دست به قلم بردند و کاریکاتورها کشیدند و نیز به ظاهر فرهیختگانی که با شریعت بیگانه اند کاملا روشن می شود؛ چرا که ارزش انسان به عقل اوست و اینها از عقل بهره ای ندارند.
از امام صادق علیه السلام پرسیدند: عقل چیست؟ فرمود: مَا عُبِدَ بِهِ الرَّحْمَنُ وَ اکْتُسِبَ بِهِ الْجِنَانُ؛ آن چیزی است که خداوند رحمان با آن عبادت می شود و بهشت با آن به دست می آید.(13)
نماز شب اول ماه مبارک رمضان:
چهار رکعت نماز ، هر رکعت یه مرتبه حمد و پانزده مرتبه توحید .
ثواب :
حضرت علی (ع) : کسی که این نماز را بخواند خدای تعالی عطا کند
ثواب راستگویان و شهداء ، و تمام گناهان او را بیامرزد
و روز قیامت از رستگاران باشد .
نماز روز اول ماه مبارک رمضان :
این نماز دو رکعت است که در رکعت اول سوره حمد و سوره فتح
و در رکعت دوم سوره حمد و هر سوره ای که خواست می خواند .
رمضان ، فصل عاشقی
بوی بهار عرفان می آید، عطرگل ،
و عشق به خالق این معنویت برپاست ...
آسمان همه رحمت است ، همه روشنی
وزمین پهنه ای از نور در این ضیافت عاشقانه ؛
و من نمی دانم ازکجای این فصل عاشقی باید بنویسم ،
که چون نظر می کنم همه شوراست وبی قراری،
ازآن هنگام که دلدادگان یار سحرگاهان دیده ازخواب برمی گیرند
وعاشقانه دردل شب باآن یگانه بی همتا رازونیازمی کنند ...
یا ازآن لحظه که دهان ازطعام فرومی بندد
و دل ازغیر او می شویند. نمی دانم ازکدام لحظه بگویم......
" بهاردل است این ماه رحمت "
رمضان با آمدنش شمیم بهشت را به ارمغان می آورد
وروزه داران را درحریم خلوت دلدادگی شوری دوباره می بخشد.
اما... چگونه این فاصله را طی کنیم؟
نشانی این فصل بی خزان را ازکجا بجوییم وچگونه باشیم
ازآنانکه دراین ماه رحمت ،آیینه قلبشان از زنگار سیاهی تهی می گردد.
پروردگارا !
می دانم که وجودم را تاریکی گناهان پرکرده اما درپیشگاه تو نشسته ام ،
تویی که بی کرانه نوری ، قلبم را به نور خود روشنی ده
الهی ، دراین ماه صیام ،این ماه رحمت، مرا یاری کن
تا درحریم نیایشت دل ازغیر برگیرم وازدریای معرفتت باده بنوشم
ودرلیالی مبارک قدرمشمول مغفرت بی دریغ توباشم... آمین
امتیازات ویژه خداوند برای روزه داران خوش اخلاق
در ماه مبارک رمضان، ساعت ها و حتّی ثانیه ها ارزشی فوق حدّ تصور پیدا می کند،
مطلب بسیار مهمّ و اساسی که در مورد ماه رمضان باید به آن توجّه داشت آن است
که آنچه به زیبایی این ماه خوب خدا افزوده، و طراوت و تازگی بیشتری به آن می بخشد،
حسن خلق و رفتار نیکی است که روزه دار محترم در این ماه از خود به نمایش می گذارد.
ماه رمضان ماه میهمانی خدا فرارسید. ماهی که ابر رحمت الهی به طور ویژه
بر سر بندگان سایه افکنده، و آن خالق مهربان با سخاوتی مثال زدنی،
سفره پر خیر و برکتش را به روی بندگانش گشوده است،
و با آهنگ زیبای قرآن و دعا و راز و نیاز شبانه، شوق و نشاطی
مثال زدنی را در اعماق جان م?منین ایجاد نموده است.
براساس روایات معتبر، عظمت و بزرگی ماه خدا به اندازه ای است
که چراغ عقل و اندیشه ی آدمی در مقام ارزش گذاری برای این ماه عزیز،
خاموش و بی فروغ گشته، بگونه ای که هرگز توانایی تعیین قیمت
و بهایی که در شأن این ماه بزرگ باشد را ندارد.
بر اساس همین عظمت و بزرگی است که در روایتی پیامبر گرامی اسلام می فرماید:
«لو یعلم العبد ما فی رمضان لود إن یکون رمضان السنة»
اگر بنده از آنچه که در ماه رمضان قرار داده شده آگاهی داشت،
با تمام وجود دوست می داشت که همه ی سال ماه رمضان باشد.
فرمایش نورانی پیامبر عزیز اسلام(صلی الله علیه و آله) بیانگر آن است که در ماه مبارک رمضان،
ساعت ها و حتّی ثانیه ها ارزشی فوق حدّ تصور پیدا می کند،
مطلب بسیار مهمّ و اساسی که در مورد ماه رمضان باید به آن توجّه داشت آن است
که آنچه به زیبایی این ماه خوب خدا افزوده، و طراوت و تازگی بیشتری به آن می بخشد،
حسن خلق و رفتار نیکی است که روزه دار محترم
در این ماه از خود به نمایش می گذارد.
